|
Samanîler (875-999) (Farsça: سامانیان Sāmāniyān), Orta Asya ve doğu İran'da kurulmuş, adını kurucusu Saman Hüdâ'dan alan bir hanedanlıktır. İslâm ordularının İran'ı ele geçirmesinin ve Seferi egemenliğinin yıkılmasının ardından İran'da iktidarı ele geçiren ilk yerli yönetimdir.
Samanîler dönemi Tacik milletinin başlangıcı olarak kabul edilir. Egemenlikleri 102 yıl süren Samanîler topraklarını, Horasan, Taberistan,Kirman, Cürcan, Rey ve Maveraünnehir'e kadar yaymışlardır. Egemenliklerini kabul ettirmek için Sasaniler'in devamıymış gibi davranmışlardır. Başkentleri Buhara, Semerkand ve Herat gibi kentler olmuştur.
Samanîler eski İran Kültürü'nü canlandırmak ile kalmadılar ve İslâmiyet'in yayılması için de büyük çaba sarfettiler. Pers-İran kültürünün tüm etkilerini Orta Asya'ya yaydılar. Sanatta çanak - çömlek yapımında ileri gittiler, ve süslemeli yazıları olan eserler verdiler. Toprakları içindeki birçok topluluk İslâmiyet'e girmeye başladı. Tarihçilere göre Samanîlerin gayretleri ile o dönemde yaklaşık 200,000 Türk İslâmiyet'e girdi.[1]Türkler'in İslâma girişi gelecekte bölgeyi egemenlikleri altına alacak olan Gazneliler'in büyük bir hızla güçlenmesine ortam hazırladı. Devletleri999 yılında Karahanlılar tarafından yıkıldı.
Samanî emirleri
İran tarihi |
- Saman Hüda (Samanîlerin atası)
- I. Ahmed (819 - 864) (Ahmed Esad bin Saman)
- I. Nasr (864 - 892) (Nasr bin Ahmed)
- I. İsmail (892 - 907) (İsmail bin Ahmed)
- II. Ahmed (907 - 914) (Ahmed bin İsmail)
- II. Nasr (914 - 943) (Said Nasr)
- I. Nuh (943 - 954) (Hamid Nuh)
- I. Abdül Melik (954 - 961) (Müeyyed Abdül Melik)
- I. Mansur (961 - 976) (Mansur bin Nuh)
- II. Nuh (976 - 997) (Rıza Nuh)
- II. Mansur (997 - 999) (Ebu'l-Haris Mansur)
- II. Abdül Melik (999) (Abdülmelik bin Nuh)
- II. İsmail (Diriltmeye çalıştı) (İsmail el-Muntasır)
Saman Hüda
Esad Nuh Ahmed Yahya İlyas I. Nasır
1.(875-892)I. İsmail
2.(892-907)II. Ahmed
3.(907-914)II. Nasır
4.(914-943)I. Nuh
5.(943-954)I. Abdül Melik
6.(954-961)I. Mansur
7.(961-976)II. Nuh
8.(976-997)II. Mansur
9.(997-999)II. Abdülmelik
10.(999)İsmail
el-Muntasır
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder